Aylık Türk Edebiyatı dergisi tam 40 yıldır çıkmakta olup her ay bir dosya konusu işler. Kasım 2012 sayısı tamamen musıkiye ayrılmış. 2012, UNESCO tarafından Itri Yılı ilan edilmişti. Yıl içinde birçok faaliyet yapıldı. Konserler sempozyumlar ve yayınlar dikkati çekti. “Itri” yılı Türk Edebiyatı’nın bu sayısıyla taçlanmış oldu. (turkedebiyati@com.tr)
Ana başlık şöyle: “Vefatının 300. yılında Buhurizade Mustafa Itri ve Türk Musıkisi’nin Meseleleri”. Itri 17. asırda yaşadı. Türk Müziği’nin en büyük bestekarlarındandır. Yahya Kemal’in “Itri” şiirinin bir bölümü şöyledir:
“Musıkisinde bir taraftan din / Bir taraftan bütün hayat akmış / Her taraftan, Boğaz, o şehrayin / Mavi Tunca’yla gür Fırat akmış / Nice seslerle, gök ve yerlerimiz / Hüznümüz, şevkımıiz, zaferlerimiz / Bize benze o kainat akmış.”
BAYRAMLARIMIZIN SESİ
100 liralık kağıt paralarımızda Itri’nin temsili bir resmi yer alır. Mevlitlerde ve bayramlarda topluca söylediğimiz Salat-ı ümmiye ve Tekbir’in bestesi Itri’nindir. Bunların melodileri kolaydır ama o nispette “saltanatlı”dır. Gerçek sanat bu olmalıdır. Sade, fakat ihtişamlı. Hele koro halinde tekrarlanınca insanı ulvi alemlere sürükleyip götürür.
Osmanlı’nın son zamanlarında Avrupa ile temasımız arttı. Oralara giden bazı heyetlerimizin, güreş takımlarımızın milli marş yerine tekbir söylediklerini duyardık. Çünkü bizim İstiklal marşımız 1921’de kabul edildi. Fakat bunlar kulaktan dolma bilgilerdi. İşte bu dergide olayın gerçeğine yer veriliyor.
PARİS’TE TEKBİR
Hoca Tahsin Efendi 1811-1881) Osmanlı’da batılı anlamda ilk üniversitenin (Dar’ül Fünun) kurucusudur. Bu iş için Paris’e gönderilir. Genç arkadaşlarıyla birlikte kendilerine bir resmi ziyafet verilir. Fransızlar ziyafete milli marşları olan Marseyyez okuyarak başlar. Bizimkilerden de Osmanlı milli marşını dinlemek isterler. Gençlerimiz zor durumdadır. Şaşkın halde birbirlerine bakarken Hoca Tahsin, sakin bir şekilde yerinden kalkar ve Itri’nin “Tekbir”ini okumaya başlar. Öteki gençler de hiç falsosuz eşlik edince Fransızlar çok etkilenir, bu “Marş”ın tekrarını isterler.
Dergide musıki kültürü ve tarihiyle ilgili eski ve yeni birçok değerli yazı vardır. Musıkiye ilgisi olanlara duyurulur. Yazılardan birinin başlığı çok ilgi çekici: “Engellenen bir konserin traji-komik hikayesi: Itri ülke rejimini nasıl tehdit etti?”
TÜRK MÜZİĞİ DÜŞMANLIĞI
Özeti şöyle: 1971’de Kültür Bakanlığı kuruldu. İlk bakan Talat Halman Amerika’dan özel davetle geldi. Kendisi Batı kadar bizim kültürümüzü de bilir ve sever. Bir Itri konseri hazırlanır, afişleri asılır. Yer Ankara’da Devlet Konser Salonu. O güne kadar bu salonda sadece batı müziği konserleri verilmiştir.
Türk müziği ve Itri konseri söz konusu olunca başta Suna Kan aleyhte yazılar yazar. Başbakan N. Erim’e mektup yazılır ve konser iptal edilir. Bakan istifa eder.
Bu bağnaz anlayış artık geride kaldı. Türkiye’de kaliteli musıkinin her türüne salonlarımız açık durumdadır.
Bir yanıt bırakın